6 κριτηρια για να επιλεξεισ
παιδικο σταθμο
Για την επιλογή του παιδικού σταθμού γράφει η Τσιλιγιάννη Αθανασία, νηπιαγωγός και ιδιοκτήτρια του Κέντρου Προσχολικής Εκπαίδευσης “Μικρός πλανήτης”
Μέσα στον Μάιο ξεκινάνε οι εγγραφές στους βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς. Αρκετοί γονείς συχνά δεν γνωρίζουν ποια είναι η κατάλληλη δομή και κάποιες φορές αναρωτιούνται με ποια κριτήρια να επιλέξουν έναν σταθμό στον οποίο θα φοιτήσει το παιδί τους. Καταλαβαίνω απόλυτα πως όταν πρόκειται για το παιδί σου θέλεις το καλύτερο. Προκειμένου να σε βοηθήσω σε αυτή την επιλογή, παρακάτω θα βρεις 6 κριτήρια που θα σε βοηθήσουν να επιλέξεις τον κατάλληλο παιδικό σταθμό για το παιδί σου.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ 1157/2017 οι Μονάδες Φροντίδας Προσχολικής αγωγής και Διαπαιδαγώγησης, δηλαδή οι βρεφικοί, βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί είναι οι μονάδες που φροντίζουν βρέφη και νήπια μέχρι την ηλικία εγγραφής τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση για ορισμένο χρονικό διάστημα της ημέρας. Ανάλογα με την άδεια που έχει η κάθε δομή, μπορεί να φιλοξενεί στον χώρο της παιδιά συγκεκριμένης ηλικίας και διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες:
Βρεφικός σταθμός για βρέφη από 2 μηνών μέχρι 2,5 χρονών.
Βρεφονηπιακός σταθμός για παιδιά από 2 μηνών μέχρι την ηλικία εγγραφής τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση.
Παιδικός σταθμός για νήπια από 2,5 χρονών μέχρι την ηλικία εγγραφής τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση.
Τώρα λοιπόν που ξέρεις σε ποια δομή μπορεί να εγγραφεί το παιδί σου, ας δούμε τα κριτήρια τα οποία θα σε βοηθήσουν να επιλέξεις τον κατάλληλο σταθμό για το παιδί σου…
Φιλοσοφία και παιδαγωγικό σύστημα
Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, τόσο οι δημόσιοι όσο και οι ιδιωτικοί σταθμοί ακολουθούν συγκεκριμένα προγράμματα που αποσκοπούν στην ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμη ένα συγκεκριμένο πλαίσιο που πρέπει να εφαρμόζουν οι Μονάδες Φροντίδας Προσχολικής αγωγής και Διαπαιδαγώγησης με αποτέλεσμα η κάθε δομή να είναι ελεύθερη να ακολουθεί όποια φιλοσοφία θέλει. Υπάρχουν σχολεία που ακολουθούν την μοντεσσοριανή φιλοσοφία, άλλα που είναι επηρεασμένα από την παιδαγωγική Reggio Emilia κ.ά. Να θυμάσαι ότι τα παιδιά μαθαίνουν βιωματικά. Έχουν την ανάγκη να πειραματιστούν με διάφορα υλικά και να ανακαλύψουν τις ιδιότητες τους. Τα μικρά παιδιά δεν είναι έτοιμα να κάθονται και να ακούνε τους παιδαγωγούς να τους μιλάνε για παράδειγμα για τα φυτά, θέλουν να βγουν στην αυλή, να σκάψουν το χώμα, να φυτέψουν σπόρους και να τους παρατήσουν πως αναπτύσσονται καθώς θα περνάει ο καιρός, να διαπιστώσουν ότι τα φυτά που τα ποτίζουν μεγαλώνουν κ.ά. Ζήτα λοιπόν πληροφορίες για την φιλοσοφία του σχολείου και αξιολόγησε αν ταιριάζει στο παιδί σου και σε σένα.
«Τα παιδιά μαθαίνουν κάνοντας. Και το να κάνει κάποιος κάτι μπορεί να είναι θορυβώδες, ακατάστατο, απρόβλεπτο, να λερώνει»
Maggie Dent, συγγραφέας & σύμβουλος γονεϊκότητας
Αριθμός παιδιών σε κάθε τάξη και αναλογία εκπαιδευτικών-παιδιών
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία στους ιδιωτικούς βρεφικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς αντιστοιχεί ένας βρεφοκόμος ανά 12 βρέφη ενώ στους παιδικούς σταθμούς ορίζεται ένας νηπιαγωγός ανά 35 νήπια. Είναι σοκαριστικό και αδιανόητο! Δουλεύοντας όλα αυτά τα χρόνια με παιδιά προσχολικής ηλικίας γνωρίζω ότι με αυτές τις αναλογίες στην τάξη το μόνο που μπορεί να παρέχει ένας εκπαιδευτικός στα παιδιά είναι φύλαξη. Γι’ αυτό και στον βρεφονηπιακό σταθμό που ετοιμάζουμε στην Θεσσαλονίκη ένας από τους πρωταρχικούς μας στόχους είναι να έχουμε ολιγομελή τμήματα για να μπορούν τα παιδιά να συμμετέχουν σε μη κατευθυνόμενες δραστηριότητες ανάλογα με τα ενδιαφέροντα τους, οι εκπαιδευτικοί να μπορούν να παρατηρούν το κάθε παιδί ξεχωριστά και να δίνουν αξία στον προσωπικό ρυθμό ανάπτυξης.
Προσαρμογή
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα μικρά παιδιά προκειμένου να έχουν μία ομαλή προσαρμογή, τις πρώτες μέρες φοίτησης στο σχολικό περιβάλλον χρειάζονται δίπλα τους ανθρώπους με τους οποίους νιώθουν ασφάλεια, όπως τους γονείς τους ή κάποιον φροντιστή. Κανένα παιδί δεν μπορεί να νιώσει ασφάλεια σε έναν άγνωστο χώρο με παιδαγωγούς που δεν γνωρίζουν. Τα τελευταία χρόνια λόγω της πανδημίας αρκετοί γονείς μου στέλνουν μηνύματα αναφέροντας ότι δεν επιτρέπεται η παρουσία ενηλίκων στη διάρκεια της προσαρμογής. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Μπορείς να δεις εδώ τις πρόσφατες οδηγίες του ΕΟΔΥ που ισχύουν για τους βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς.
Οι χώροι είναι ασφαλής;
Οι χώροι ενός σχολείου πρέπει να παρέχουν στα παιδιά την ελευθερία να εξερευνήσουν και να μάθουν. Τα παιδιά μαθαίνουν βιωματικά ενώ πειραματίζονται με διάφορα ασφαλή υλικά, τα παρατηρούν και ανακαλύπτουν τις ιδιότητες τους. Τα έπιπλα πρέπει να είναι στο ύψος των παιδιών και να έχουν πρόσβαση σε όλα τα παιχνίδια με τα οποία τα παιδιά καλό είναι να έχουν οπτική επαφή παρά να είναι κλεισμένα σε κουτιά. Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να αυτοεξυπηρετούνται, να έχουν ελευθερία κινήσεων στο χώρο και να είναι σε θέση να παίρνουν πρωτοβουλίες.
Ημερήσιο πρόγραμμα
Όπως ανέφερα και παραπάνω, στην Ελλάδα δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο παιδαγωγικό πρόγραμμα που είναι υποχρεωμένοι να ακολουθούν οι Μονάδες Φροντίδας Προσχολικής αγωγής και Διαπαιδαγώγησης με αποτέλεσμα άλλοι σταθμοί να προσφέρουν φύλαξη και άλλοι δραστηριότητες που βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν δεξιότητες ανάλογα με τα ενδιαφέροντα τους. Συζητήστε τι δραστηριότητες οργανώνει ο σταθμός. Προσφέρει σε καθημερινή βάση φυλλάδια εργασιών σε όλα τα παιδιά που δεν τους προσφέρουν τίποτα ή σέβεται τον προσωπικό ρυθμό ανάπτυξης και επιτρέπει να πειραματιστούν με διάφορα υλικά, να λερωθούν για παράδειγμα με το χώμα και να ανακαλύψουν τις ιδιότητες της λάσπης;
Όρια
Γνωρίζουμε ότι τα παιδιά χρειάζονται όρια ώστε να μάθουν τους κώδικες της συμβίωσης και τους κανόνες για την προστασία τους. Κανένα παιδί δεν μαθαίνει με φωνές και τιμωρίες. Το μόνο που καταφέρνει ένας ενήλικας χρησιμοποιώντας αυτές τις μεθόδους είναι να κάνει ένα παιδί να φοβάται και όχι να κατανοεί ότι αυτό που κάνει δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό ή είναι επικίνδυνο για το ίδιο. Κάθε συμπεριφορά κρύβει από πίσω μία αιτία. Τα παιδιά δεν προσπαθούν να μας κάνουν τη ζωή δύσκολη. Προσπαθούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και τις επιθυμίες τους με τον τρόπο που μπορούν. Και ο ρόλος των ενηλίκων είναι να βάζει όρια δείχνοντας σεβασμό σε αυτό που εκφράζει ένα παιδί. Με ποιον τρόπο λοιπόν οι παιδαγωγοί θέτουν όρια; Ταιριάζει αυτή η προσέγγιση στο παιδί σου;
Επιπλέον, καλό είναι να ζητήσεις πληροφορίες για το ωράριο λειτουργίας και τις μέρες που θα είναι κλειστό το σχολείο ώστε να γνωρίζεις αν σε εξυπηρετεί. Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι η σίτιση. Το σχολείο προσφέρει πρωινό, μεσημεριανό και απογευματινό ή κάποια από τα γεύματα παρασκευάζονται από τους γονείς; Χρησιμοποιεί ζάχαρη στις παρασκευές; Προσφέρει ισορροπημένα γεύματα, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά; Μπορείς να δεις εδώ το σχετικό ΦΕΚ για την διατροφή των βρεφών και νηπίων στους βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς. Τέλος, αν είναι σημαντικό για εσένα να μετακινείται το παιδί σου με σχολικό λεωφορείο, συζητήστε τα δρομολόγια που ακολουθεί και σκέψου πόσες ώρες μπορεί να βρίσκεται καθημερινά μέσα στο σχολικό. Μην ξεχνάς ότι τα παιδιά στην περίοδο της προσαρμογής δεν είναι σε θέση να μετακινούνται με το σχολικό λεωφορείο οπότε θα πρέπει να βρείτε με ποιο τρόπο θα μετακινείται αυτό το διάστημα.
Δες τα θετικά και τα αρνητικά του κάθε σχολείου που έχεις επισκεφτεί, σκέψου τι ταιριάζει καλύτερα στην οικογένεια σου, μα πάνω απ’ όλα εμπιστεύσου το ένστικτό σου!